چرا ترامپ، بولتون را برکنار کرد؟
چرا ترامپ، بولتون را برکنار کرد؟

اخراج‌های غافلگیرکننده ترامپ این بار بر پیکر «تیم ب» نشست و یکی از بال‌های این تیم را از کاخ سفید جدا کرد تا گعده دولتمردان جنگ طلب آمریکایی بیش از پیش در انزوا قرار گیرد. به گزارش گفتارنامه به نقل از ایرنا، «جان بولتون» نامی آشنا برای ایرانیان است که پیشتر با نام منافقین گره […]

اخراج‌های غافلگیرکننده ترامپ این بار بر پیکر «تیم ب» نشست و یکی از بال‌های این تیم را از کاخ سفید جدا کرد تا گعده دولتمردان جنگ طلب آمریکایی بیش از پیش در انزوا قرار گیرد.

به گزارش گفتارنامه به نقل از ایرنا، «جان بولتون» نامی آشنا برای ایرانیان است که پیشتر با نام منافقین گره خورده بود، اما از سال گذشته پس از آنکه دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا برای تکمیل دشمنی خود با ایران او را به عنوان مشاور امنیت ملی خود برگزید، بیشتر در رسانه‌های وطنی تکرار شد.

بولتون سیاستمداری میان‌مایه‌ای است که طی دوران طولانی حضور خود در سپهر سیاسی آمریکا، بالاترین سمتی که به دست آورد سفیری ایالات متحده در سازمان ملل بود که آن را نیز به مدد دشمنی‌اش با سازمان‌های بین‌المللی در تاریکترین برهه روابط آمریکا با این سازمان به آن رسید؛ البته با کلی جنجال.

او پس از تجاوز نظامی آمریکا به عراق از سوی جرج دابلیو. بوش رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده به عنوان سفیر واشنگتن در سازمان ملل به سنا معرفی شد اما با مخالفت شدید دمکرات‌ها روبه رو گشت و هرگز نتوانست رای اعتماد سنا را کسب کند. در نهایت بوش پسر در زمان تعطیلی کنگره آمریکا حکم بولتون را بدون نیاز به توافق کنگره امضا کرد.

اما ترامپ رئیس جمهوری کنونی ایالات متحده در زمانی که می‌خواست اوج دشمنی خود با ایران را به اثبات برساند، شماره بولتون را گرفت و رویایی را برای او محقق کرد که بسیاری از سیاستمداران آمریکایی بولتون در آن حد و اندازه نمی‌دیدند.

بولتون که سال‌های متمادی آشکارا سیاست حمله نظامی و بمباران ایران را تبلیغ می‌کرد، وقتی در آوریل سال ۲۰۱۸ به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید منصوب شد، بسیاری نگران بودند ترامپ را که ظاهرا مخالف جنگ بود، متقاعد به آغاز یک جنگ کند.

اما گویی افراط او در سیاست جنگ‌افروزی و نگاه تک‌بعدی نظامی به موضوع قدرت و سیاست خارجی، حتی صدای هم‌قطاران او در کاخ سفید همچون مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و رترامپ را هم درآورد.

خردادماه امسال بود که شبکه خبری سی ان ان به نقل از چند منبع در کاخ سفید گزارش داد تندروی ها و سبک افراطی بولتون در تحمیل نظرات جنگ طبانه خود، پمپئو را نگران تجاوز وی به حوزه اختیاراتش کرده است.

رقابت بولتون و پمپئو برای اعمال نفوذ در طیفی از مسائل از جمله درباره ایران، کره شمالی و ونزوئلا، تنش هایی میان این مقام های کاخ سفید ایجاد کرده بود و گفته می‌شد که روش محاسبه گر بولتون باعث شده این نگرانی به وجود آید که وی پای خود را از نقش مشاور امنیت ملی فراتر گذاشته و به حیطه اختیارات وزیر امور خارجه تجاوز کرده باشد.

یک منبع آگاه به سی‌ان‌ان گفت که در دولت ترامپ اینگونه به نظر می‌رسد که بولتون نقش وزیر خارجه را ایفا می‌کند و در برخی از مسائل بسیار حساس از جمله در توئیتر بسیار پر سروصدا ظاهر می‌شود.

همچنین گفته شده بود که بولتون از زمان انتصاب به این سمت در حالی که باید میان نهادهای مختلف درگیر در موضوع امنیت ملی هماهنگی ایجاد کند، تاکنون بیشتر ترجیح داده نشست‌های کوتاه و غیررسمی با شخص ترامپ و مقام های شورای امنیت ملی آمریکا برگزار کند تا از رسیدن نظرات مخالف به ترامپ جلوگیری کرده و نقش مشاور امنیت ملی را از نقش اطلاع رسانی به رئیس جمهوری به نقش تصمیم گیری ارتقا دهد.

سی‌ان‌ان بار دیگر این هفته گزارشی در همین مورد منتشر کرد که براساس آن، اختلاف‌های پیشین میان پمپئو و بولتون شدیدتر شده به طوری که برخی منابع گفته‌اند این دو مقام دولت ترامپ خارج از جلسات رسمی، به ندرت با هم صحبت می‌کنند، به گونه‌ای که آنها چند هفته است که با یکدیگر صحبتی نداشته‌اند. به همین دلیل، هماهنگی امور کلیدی میان کاخ سفید و وزارت خارجه به کارکنان دون‌پایه محول شده است.

این گزارش همچنین افزود که علاوه بر این، میان بولتون و «مایک مولوانی» رئیس ستاد کارکنان کاخ سفید نیز شکاف و اختلاف ایجاد شده و او در ماه‌های اخیر به دلیل اختلافات فکری و ایدئولوژیک درگیری‌هایی با بولتون داشته و سعی کرده خود را از وی دور نگه دارد.

مولوانی حتی یک کارشناس امنیت ملی به تیمش اضافه کرده و او را به سمت دستیار رئیس جمهوری ارتقا داده و حضور این دستیار به او امکان می‌دهد که بدون مراجعه به بولتون دستی در امور امنیت ملی داشته باشد.

همچنین گزارش‌هایی منتشر شد که حاکی از نارضایتی شخص ترامپ از رفتار رسانه‌ای بولتون بود. شبکه ان‌بی‌سی در گزارشی گفت ترامپ از این عصبانی است که بولتون با هیاهو در رسانه‌ها طوری فضاسازی می‌کند که گویی او در موضوع ونزوئلا و ایران تصمیم‌گیر است.

ان‌بی‌سی همچنین به نقل از برخی منابع در کاخ سفید گفت که رفتارهای بولتون طوری ترامپ را ناامید کرده که او بارها با «هربرت آر. مک‌مستر» مشاور امنیت ملی پیشین خود تماس گرفته و ابراز دل‌تنگی کرده است. ترامپ همچنین در موارد مختلفی به جای بولتون از مک‌مستر برای انتصاب برخی پست‌های امنیتی مشاوره خواسته است.

واشنگتن پست نیز این هفته گزارش داد در حالیکه دستیاران ارشد رئیس جمهوری در اوایل ماه جاری خود را برای شرکت در یک نشست در مورد آینده افغانستان آماده می کردند، یک مقام ارشد در لیست اصلی دعوت ها نبود: جان بولتون، مشاور امنیت ملی.

به نوشته این روزنامه، کنار گذاشتن بولتون پرسش‌هایی پیرامون میزان حقیقی نفوذ او در دولتی که به دنبال خروج نیرو از افغانستان، انعقاد یک توافق هسته ای بلندپروازانه با کره شمالی و نیز تعامل احتمالی با ایران است، مطرح کرده است.

به گفته مقام‌های آمریکایی، بولتون مخالف این تلاشها است. یک مقام ارشد ایالات متحده گفت: اکنون مشاور امنیت ملی در سطوح مختلفی از تصمیم گیری ها دخالت داده نمی شود.

در نهایت ترامپ روز گذشته به همه گمانه‌زنی‌ها پایان داد و به شیوه معمول خود حکمی توئیتری صادر کرد. ترامپ در این توییت نوشت شب گذشته به بولتون اطلاع داده که دیگر نیازی به حضور او در کاخ سفید نیست.

رییس جمهوری آمریکا با تایید گزارش‌های منتشر شده مبنی بر اختلافاتی در کاخ سفید که یک سر همه آن‌ها بولتون بوده، افزود: من و برخی دیگر از اعضای دولت با برخی نظرات او به شدت مخالف بودیم. لذا از جان خواستم که استعفا کند و امروز صبح تقدیم من شد.

اما موضوع به اینجا ختم نشد و دامنه اختلافات ترامپ و بولتون به خارج از دوره خدمت او در کاخ سفید نیز کشیده شد. دقایقی پس از انتشار توئیت ترامپ، مشاور پیشین امنیت ملی‌اش روایت او را به چالش کشید.

بولتون هم از طریق توئیتر و هم در گفت‌وگو با خبرنگار شبکه ای‌بی‌سی گفت که ترامپ هرگز به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از وی نخواسته استعفا کند، بلکه این موضوع پیشنهاد خود او بوده و ترامپ در پاسخ گفته که فردا در این باره صحبت کنند و بولتون در نهایت صبح سه‌شنبه استعفای خود را تقدیم ترامپ کرده است.

اما موضوع هر طور که باشد، کوچ بولتون از کاخ سفید یکی از پایه‌های «تیم بی» را که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان همواره از نقش آن در ایجاد ناامنی در جهان صحبت می‌کرد، فرو ریخته است.

ظریف از بولتون، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی، محمد بن سلمان ولیعهد سعودی و محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی به عنوان «تیم بی» یاد می‌کند که تلاش دارند سیاست خارجی ترامپ را تحت تاثیر قرار داده و آمریکا را به سمت جنگ با تهران بکشانند.

وزیر امور خارجه در موقعیت‌های مختلفی از نقشه‌ها و توطئه‌های این تیم پرده برداشته و نقش آن‌ها در بی‌ثباتی و جنگ در مناطق مختلف جهان را بر همگان آشکار کرد. رفتن بولتون از «تیم بی» نشان داد در جهانی که دیگر توانی برای جنگ‌های جدید نمانده، جهانیان هم حوصله و مجالی برای جنگ‌افروزان ندارند و باید یک به یک شاهد سقوط آن‌ها بود.