گفتارنامه: گفت‌گوی گفتارنامه با غلامرضا ظریفیان معاون وزارت علوم دولت اصلاحات و تحلیلگر سیاسی در ادامه می‌آید:
گفتارنامه: اگر اصلاح طلبان پیروز انتخابات ریاست جمهوری شوند، می‌خواهند چه کاری را در سیاست خارجی انجام دهند که دولت روحانی انجام نداده است؟
روحانی تلاش کرد مسئله برجام را به نتیجه برساند چون فکر می کرد مهم ترین مسئله در سیاست خارجی بحث برجام است. در کنار قضیه برجام طبیعتاً بخشی که می توان گفت در دولت روحانی کمتر بدان توجه شد مسائل منطقه ای است. به هر حال ما در خاورمیانه زندگی می کنیم و کشورهای مهم و به شدت تاثیرگذار در این منطقه به خصوص کشورهای اسلامی حضور دارند. وضعیتی که ما الان در ارتباط با کشورهای اسلامی داریم وضعیت مناسبی نیست. هر چند نقش ترامپ و اسرائیل در این وضعیت موثر بود ولی به نظر می رسد ما نیازمند این هستیم که دیپلماسی فعال تری را در ارتباط با عربستان و کشورهای خلیج فارس داشته باشیم و طبیعتاً به نظر می رسد در ارتباط با دیپلماسی منطقه ای اصلاح طلبان تجدیدنظر کنند. در دوره آقای خاتمی شاهد این امر بودیم که اصلاح طلبان نیروهای نسبتاً خوش فکری را در بخش سیاست خارجی داشتند که توانستند نقش بهتری را در روابط با کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اسلامی و آسیا ایفا کنند. متاسفانه در این زمینه نقدی به دولت روحانی وارد است که مسئله برجام موجب شد این بخش از فعالیت های سیاست خارجی ما کمرنگ تر شود، نه این که تلاش نکردند بلکه خیلی کمرنگ تر شد.
اسرائیل در غیاب حضور پررنگ ما توانسته روابط خود را با کشورهای اسلامی تقویت کند و این برای امنیت ما و هم نوع مناسبات ما در جهان مناسب نیست و من فکر می کنم اصلاح طلبان این توانایی را دارند که این بخش را تقویت کنند و نوع مناسبات بهتری را در منطقه ایجاد کنند. به هر حال سیطره برجام به‌خصوص در دوره دوم و مشکلاتی که در ارتباط با برجام ایجاد شد عمدتاً سیاست وزارت خارجه ما معطوف به برجام شد که نقدهای جدی به این سیاست خارجی وارد است و فی الواقع شاید بتوان گفت سیاست خارجی منطقه‌ای ما بسیار منفعل بود. من فکر می کنم اصلاح طلبان این ظرفیت را دارند که این موقعیت را به وزارت خارجه برگردانند و نقش فعال تری را در مناسبات منطقه‌ای ایفا کنند.
گفتارنامه: اصلاح‌طلبان براین باور هستند رئیس‌جمهور تنها ۲۰ درصد اختیار دارد. در مسیر همان ۲۰ درصد نیز کارشکنی می شود. پس چرا اصلاح طلبان اصرار دارند پاستور را فتح کنند؟
مسئله را باید از دو زاویه بررسی کرد. اصلاح طلبان از یک سو به لحاظ بنیادهای نظری که دارند معتقدند انقلابی که رخ داده و نظامی که برخاسته از این نظام است، بعد از تجربه های سنگینی که از مشروطه به بعد داشتیم، جامعه ما برای اولین بار توانسته با همه مشکلاتی که دارد، نظام مردم سالار ایجاد کند. درست است که با مشکلات جدی در این بحث مواجه است ولی به این نگاه نظری و بنیادی نباید به راحتی آسیب بزنیم و از آن عبور کنیم. وقتی از مردم سالاری عبور می کنیم نهایتاً تجربه تاریخی ما حکایت از این دارد که می توانیم میل به اندک سالاری یا میل به استبداد پیدا کنیم. اصلاح طلبان از این جهت معتقد هستند باید تمام تلاش خود را به کار بگیرند تا این تجربه تاریخی که برای آن هزینه‌های سنگینی پرداخته شده، انسان های بسیار عزیز و بزرگواری برای آن جان دادند، به تجربه‌های تلخ تاریخی بازنگردد.
نکته دیگر اینکه در عین حال با همه محدودیت هایی که برای قوه مجریه وجود دارد اما قوه مجریه هم در قانون اساسی و هم در تجربه ما در دوره آقای هاشمی و هم در دوره آقای خاتمی، حتی در دوره جنگ، از ظرفیت‌ها و توانایی‌ها و امکانات خوبی برخوردار بود و اگر یک رئیس جمهور توانمند، با برنامه، مقتدر و متکی بر آرای مردم بر مسند امور قرار گیرد می‌تواند موفق باشد. با تمام مشکلاتی که در دوره اصلاحات بود شاهد بودیم نه به شکل ایده آل ولی به شکل قابل دفاعی قوه مجریه توانست خیلی از سیاست ها و رویه های مطلوب را اعمال کند و مانع از خیلی از روندهای غلط شود و هم در عرصه اقتصاد و هم در عرصه تحولات اجتماعی اتفاقات خوبی افتاد.
