لغو تحریم های تسلیحاتی قابل ستایش است؟
لغو تحریم های تسلیحاتی قابل ستایش است؟

گفتارنامه: سید محسن امامی فر مدیرمسئول‌ و سردبیر گفتارنامه در یادداشتی در خصوص لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران نوشت: بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ امروز تحریم های تسلیحاتی ایران به طور خودکار پایان می یابد. محمدجواد ظریف نیز در توئیتر خود نوشت: «یک روز بسیار بزرگ برای جامعه جهانی که علی‌رغم تلاش‌های شرورانه آمریکا، از قطعنامه ۲۲۳۱ […]

گفتارنامه: سید محسن امامی فر مدیرمسئول‌ و سردبیر گفتارنامه در یادداشتی در خصوص لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران نوشت:

بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ امروز تحریم های تسلیحاتی ایران به طور خودکار پایان می یابد.

محمدجواد ظریف نیز در توئیتر خود نوشت: «یک روز بسیار بزرگ برای جامعه جهانی که علی‌رغم تلاش‌های شرورانه آمریکا، از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد و برجام حفاظت کرد. عادی‌سازی همکاری‌های دفاعی ایران با جهان یک  پیروزی برای آرمان چندجانبه‌گرایی، و صلح و ثبات در منطقه ماست.»

این که تحریم های تسلیحاتی ایران بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ پایان یافته از منظر حقوق بین‌الملل کاملا درست و منطقی است.

اما آیا معادلات حاکم بر نظام بین‌الملل را حقوق بین‌الملل تعیین می کند یا قدرت بین‌الملل؟

این سوالی است که به نظر می رسد مقامات ایران نمی توانند پاسخ صحیح و مبتنی بر واقعیات موجود نظم جهانی به آن بدهند چرا که در آن صورت هیچ آورده‌ای ولو نمایشی برای ملت ندارند.

آن ها نیک می دانند این قدرت و ثروت یک کشور است که در نظام جهانی، نقش آن کشور و حدود نفوذ و تاثیرگذاری آن را تعیین می کند.

بنابراین اگر حتی با تکیه بر نظام حقوقی بین‌المللی، ایران مجوز انجام یک امر را داشته باشد، همچون مجوز صادرات و واردات تسلیحات از امروز، به نظر می رسد بیشتر روی کاغذ اعتبار داشته باشد چرا که در عمل مانع از تحقق آن می شوند.

در واقع با وجود آن که تحریم‌های تسلیحاتی ایران امروز پایان می یابد، اما ایالات متحده آمریکا تمام کشورها را در صورت معامله تسلیحاتی با ایران، تهدید به تحریم‌های سنگین کرده است.

با این شرایط آیا لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ امری قابل ستایش و درخور تقدیر است که دولتمردان آن را در بوق و کرنا کرده اند؟

تحریم‌های همه‌جانبه شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران نیز بر اساس برجام لغو شده بود اما این ایالات متحده بود که مستظهر به قدرت و نفوذ بین‌المللی خود توانست تحریم‌های یکجانبه‌گرایانه علیه ایران وضع کند و اقتصاد کشور را تا مرز فروپاشی برساند.

البته تلاش های دیپلماتیکی که در جریان برجام در خصوص لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران صورت پذیرفت و از سوی کشورهای دیگر نیز مورد پذیرش قرار گرفت و امروز محقق شد قابل تقدیر می باشد اما واقعیت این است، شرایط فعلی که هیچ تناسبی با مختصات نرمال سیاسی در نظام بین‌الملل برای ایران ندارد، لغو تحریم‌های تسلیحاتی نمی تواند مایه مباهات باشد چرا که امکان عملیاتی شدن معاهدات تسلیحاتی را به جمهوری اسلامی نمی دهد.

مانور بیش از اندازه روی لغو خودکار تحریم‌های تسلیحاتی از یک‌سو و عدم توان انعقاد قراردادهای واردات و صادرات تسلیحات از سوی دیگر، مستمسکی خواهد بود برای مخالفان دولت جهت حملات سازمان‌یافته علیه عملکرد دولتمردان و البته موجبات نا‌امیدی مضاعف برای معدود حامیان باقی‌مانده دولت.