سرویس بین‌الملل گفتارنامه_محمدحسن گودرزی: توافق موقت ۳ماهه میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و با هدف ادامه بازرسی‌ها، باعث شد که مجلس انقلابی با استناد به قانون مصوب “اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها” در مورد برنامه هسته‌ای و کاهش تعهدات ایران، توافق دولت با آژانس را مغایر با این قانون دانسته و پرونده تخلف دولت مبنی بر استنکاف از این قانون را با اکثریت آرا به قوه قضائیه ارجاع داد.
شرایطی که در حال حاضر به وجود آمده بیش از هر زمان دیگری باعث پیچیدگی وضعیت برجام شده است. در واقع می‌توان گفت که برخلاف انتظارات، بازگشت بی‌قید و شرط واشنگتن به توافق هسته‌ای که بارها از سوی مقامات آمریکایی و رئیس جمهور این کشور، جو بایدن بیان شده بود، بعد از استقرار بایدن در کاخ سفید جای خود را به نوعی سردرگمی داده است.
روند کاهش تعهدات برجامی ایران بیش از اینکه به دلیل خروج آمریکا از برجام باشد به بی‌عملی سایر طرف‌های برجام بازمی‌گردد.
در حقیقت نه اینستکس و نه کانال مالی سوئیس نتوانستند که حتی کوچکترین کمکی به اقتصاد تحت فشار تحریم ایران کنند و همراهی روسیه و چین با ایران هم تنها به بیانیه‌هایی محدود شد که هر چند وقت یک‌بار تهران و واشنگتن را به خویشتنداری دعوت می‌کرد.
این درحالی بود که تحریم‌های آمریکا روز به روز اقتصاد ایران را بیشتر تحت فشار قرار داد و شیوع کرونا هم مزید بر علت شد، تا مردم شرایط و فشار کم سابقه‌ای را تجربه کنند.
اما تاثیری که اقدام مجلس ایران در این شرایط گذاشته است را نمی‌توان به راحتی نادیده گرفت. دولت روحانی که چهارسال گذشته با بدشانسی ریاست جمهوری دونالد ترامپ و خروج غیرمنتظره این کشور از برجام مواجه شد، در فاصله کمتر از ۶ ماه مانده به پایان عمر خود به شدت به دنبال رسیدن به راهی برای بازگشت واشنگتن به برجام است.
با این توضیحات، این اقدام مجلس انقلابی می‌تواند به پیامی از سوی رقبای داخلی روحانی به ساکنین کاخ سفید تفسیر شود مبنی بر اینکه رسیدن به توافق برای بازگشت به برجام در مدت زمان باقی‌مانده غیرممکن است و دولت بایدن باید مذاکرات احتمالی را با اصولگرایان و نه دولت‌مردان روحانی انجام دهد.
در واشنگتن هم بزرگترین مشکلی که با ادامه این روند به وجود خواهد آمد، عدم اقدام جدی از سوی دولت‌مردان آمریکایی در زمینه کاهش یا تعلیق بخشی از تحریم‌ها برای نشان دادن اراده خود برای مذاکره احتمالی بازگشت به برجام با تهران خواهد بود.
به عبارت ساده‌تر تحولات صورت گرفته در طول این مدت در تهران، واشنگتن را قانع خواهد کرد که دولت روحانی با وجود داشتن اراده لازم اما توان کافی برای مذاکرات نداشته و ترجیح بر آن است که منتظر آغاز به‌کار دولت جدید در ایران برای آغاز مذاکرات باشند.
به هر حال این وضعیت پیش آمده در مورد برجام بیش از هر چیز ادامه فشار بر اقتصاد ایران را به همراه خواهد داشت که علاوه بر تحریم و سومدیریت‌های داخلی با مهمان ناخوانده یک‌ساله به نام کرونا هم درگیر شده است.
وضعیتی که بعید به نظر می‌رسد که با ادامه روند فعلی نتیجه‌ای به سود طرفین داشته باشد.
