گفتارنامه: روح الله زاد، کارشناس مسائل منطقه در یادداشتی در خصوص انتخابات عراق نوشت: در این دوره از انتخابات پارلمانی عراق به نظر میرسد برخی نواقصی رخ داده است. کمیساریای عالی انتخابات عراق حوزههای انتخاباتی را از ۱۸ حوزه به ۸۳ حوزه تغییر داد. این حوزهها به گونهای تقسیم بندی شد که اشخاص بتوانند به نوعی در هر حوزهای که میخواستند، آرا خود را به صندوق بیندازند.
بر همین اساس، به عنوان مثال، در یک شهر ۴ حوزه انتخاباتی ایجاد کردند که افراد ساکن آن شهر میتوانستند در هر یک از حوزههای اعلام شده در شهر خود رأی دهند. این بدان معناست که هر فرد میتوانست در حوزهای که با منطقه محل سکونت او در یک شهر متفاوت بود، حاضر شود و رأی خود را به صندوق بیندازد.
نکته دیگری که از اهمیت بسیاری برخوردار است، این است که به دستور «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق، نظامیان و خبرنگاران میتوانستند در غیر از موطن و زادگاه اصلی خود رأی دهند اما حشد شعبی از این دستور مستثنی شد و به حشد شعبی اجازه داده نشد که در مکانهایی که در مأموریت به سر میبردند، رأی دهند. بنابراین، حدود ۲۰۰ هزار نیروی حشد شعبی که هم برای تأمین امنیت انتخابات و هم تأمین امنیت عراق در نقاط مختلف مشغول مبارزه با داعش بودند، از رأی دادن محروم شدند.
همین مسأله موجب شد تا به نوعی برخی از احزاب طرفدار ائتلاف «فتح» و مقاومت کرسیهای زیادی را در انتخابات پارلمانی زودهنگام از دست بدهند. اگر در نظر بگیریم که از هر ۱۰ هزار نفر از این نیروها، یک نماینده مقاومت میتوانست یک کرسی در پارلمان داشته باشد، آنگاه ائتلاف «فتح» حدود ۲۰ کرسی را از دست داده است. زمانی که این ۲۰ کرسی از دست میرود، طبیعی است که ۲۰ کرسی به دیگر جریانها اختصاص داده میشود.
لذا کاملاً واضح است که یک نوع مهندسی در نحوه برگزاری انتخابات رقم خورد. مسأله دیگری که محل تردید است، الکترونیکی کردن برگزاری انتخابات بود. این اتفاق درحالی رخ داد که کشور عراق حتی یک سرور انتخاباتی و یک سرور قدرتمندی که توانایی اجرای چنین پروسه سنگینی را داشته باشد، ندارد. یک سرور در امارات مستقر است که آن هم در دست نیروهای امنیتی امارات است؛ نیروهایی که به نوعی یک همبستگی اطلاعاتی و امنیتی با آمریکا، رژیم صهیونیستی و دیگر طرفها دارند.
در این سیستم برگزاری انتخابات ما مشاهده کردیم که به عنوان مثال، ائتلاف فتح در یک شهر با مشارکت بیش از ۲۵ هزار رأی دهنده تنها ۳ یا ۴ کرسی به دست آورد اما جریان صدر با ۱۳ هزار رأی ۸ نماینده وارد پارلمان کرده است. موارد این نوع ناهمخوانیها در انتخابات اخیر عراق بسیار است.
با تمامی اینها، کمیساریای عالی انتخابات عراق بار دیگر اعلام کرد که این سیستم یک سیستم کاملاً کارآمد و مورد اعتماد است. این درحالی است که این خللها به روشنی در فرایند اخذ آرا به چشم میخورد. به هر حال، به نظر میرسد که این انتخابات از قبل به نوعی مهندسی شد که یک نوع تقابل شیعی – شیعی ایجاد کند. این به چه معناست؟ این بدان معناست که اگر کمیساریای عالی انتخابات تغییری در نتیجه انتخابات ندهد، جریان مقابل جریان فتح مخالفت میکند زیرا اسناد زیادی مبنی بر وجود انحراف در اعلام نتایج در اختیار دارد.
در نقطه مقابل، اگر کمیساریای عالی انتخابات عراق بخواهد نتایج انتخابات را به صورت گسترده تغییر دهد با مخالفت آشکار جریان صدر مواجه خواهد شد. لذا انتخابات این دوره از عراق به گونهای مهندسی شد که در میان شیعیان دو قطبی ایجاد شود و بیت شیعی در مقابل یکدیگر بایستند.
حتی اگر این سناریو با خرابکاری و ایجاد تنش همراه شود، میتواند یک درگیری داخلی در بیت شیعی بینجامد. به هر حال، در تمامی این حالات و سناریوها، آنچه که اتفاق میافتد، خواسته جامعه عراق نیست بلکه خواسته قدرتهایی است که ناپایداری سیاسی، امنیتی و اجتماعی در جامعه عراق را دنبال میکنند. از جمله این طرفها میتوان به آمریکا، عربستان، امارات، رژیم صهیونیستی و حتی ترکیه اشاره کرد.
لذا بر اساس تمامی آنچه که گفته شد، اینگونه به نظر میرسد که مداخلات گستردهای در این دوره از انتخابات پارلمانی عراق انجام شده است تا دست کم نتیجه انتخابات، چالش برانگیز باشد./ مهر