سرویس اقتصادی گفتارنامه ـ شهرزاد جعفری رزی: پاندول بازگشت به برجام یا “اول” رفع تحریم‌ها، این روزها در زبان عرف دیپلماتیک سیاستمداران ایران و آمریکا در نوسان شدیدی قرارگرفته است، این در حالی است که پاندول جریان اقتصاد کشور نه در زبان اقتصاددانان و سیاستمداران بلکه در بطن زندگی مردم از یک‌سوی پرتگاه گرانی و تورم و بیکاری تا آن‌سوی افلاس و ورشکستگی در تب‌وتاب نوسان شدیدتری قرار دارد.
هرچند سران و کارگزاران ارشد گاهی تحریم‌ها را موهبت و هدیه الهی توصیف می‌کنند اما طی سال‌های گذشته تاکنون تنها چیزی که نصیب ملت شده چیزی جز نقمت نبوده است.
ارزش پول ملی به‌قدری افت داشته است که در روزهای اخیر سیاست‌گذار اقتصادی ناچار شد اسکناس صد هزار ریالی را با حذف صفر منتشر کند، سیاستی که قرار بوده تا دو سال آینده به اجرا درآید، اما برای کم کردن شرمندگی دولت و جلوگیری از نومیدی مطلق به اسکناس با صفرهای درشت، وجهه‌ای ولو صوری به پول ملی دهند.
مهم‌ترین عامل اثرگذار بر شرایط اقتصاد کشور، یعنی اوضاع سیاست خارجی این روزها به‌قدری مبهم و پیچیده به نظر می‌رسد که تشخیص درست حرف‌های قطعی و غیرقطعی دراین فضا، دشوارتر از هر زمان دیگری شده است.
اجرایی شدن شروط عملی لغو کلیه تحریم‌ها و سپس راستی آزمایی آن و بعد بازگشت ایران به تعهدات برجامی همان‌قدر قطعی است که غیرقطعی بودن حل‌وفصل سریع مسائل بین دو کشور و برگشت اقتصاد کشور به شرایط عادی تا پیش از سال ۱۴۰۰ یا حتی تا پایان دوره دولت دوازدهم.
اوضاع سیاست داخلی هم دست‌کمی از سیاست خارجی ندارد، ابراز نظر برخی از اعضای دولت آن‌قدر به فرم استعاره‌ای و تمثیلی درآمده است که بر ابهام و پیش‌بینی‌ناپذیری شرایط اقتصادی و سیاسی هم بیشتر دامن می‌زند. زنگنه وزیر نفت در پاسخ به انتقادات مبنی بر قیمت‌گذاری صنایع پائین‌دستی و دخالت و دست‌کاری قیمت‌ها گفته که قیمت‌ها دست خداوند است!
ظاهراً حواله دادن امورات جاری مملکت به خداوند شاید آخرین چاره و حربه کار برای مسائل و معضلات کشور از سوی دولت باشد؛ از سوی دیگر وزیر استیضاح شده سابق راه و شهرسازی نیز پس از برکناری در مصاحبه‌های مختلف و متعددی از برخی تحولات و وقایعی که چندان در دیدرس و دسترس اطلاعات عمومی نبود و نیست می‌گوید و در آخرین مصاحبه‌اش از وجود پنج دولت موازی و ناکارآمد و اقتصادی زیرزمینی که رانت قدرت دارد گفته است.
تصور آن می‌رفت که در کنار دولت منتخب نهایتاً یک دولت موازی موسوم به دولت در سایه وجود داشته باشد، اما با این توصیفات آخوندی، رسیدن از حرف قطعی به قیمت‌های تعیین‌شده از سوی خداوند چندان راهی نمانده است!
