گفتارنامه: سال، سال انتخابات است و به همین دلیل، کشور شرایط فوق العاده حساسی را پیش روی خود میبیند تا بتوان این طور نتیجه گرفت که بیش از هر مقطع دیگری، لازم است تا به وفاق ملی و هم چنین پویایی سیاسی و اجتماعی توجه نشان دهیم.
مرتضی مبلغ معاون وزیر کشور دولت اصلاحات در همین خصوص گفت و گویی مشروح با «گفتارنامه» انجام داده است که در ادامه میآید:
گفتارنامه: در سال انتخابات مجلس، فضای سیاسی کشور در چه وضعیتی قرار دارد؟
سال جدید تحت تاثیر مشکلات متعددی آغاز شد. مشکلاتی از قبیل محدودیت های معیشتی که نارضایتی های نسبتا شدیدی را موجب شده است. از طرفی همان طور که اشاره کردید امسال، سال انتخابات است. انتخاباتی که برای برگزاری مطلوبش لازم است تا فضای سیاسی و اجتماعی فضایی سالم باشد. بالاخره مردم تواقع دارند مشکلات شان کمتر شود. همچنین توقع دارند مسئولان اختلاف و جدل هایی که در سطوح مختلف حاکمیتی و مدیریتی به کرات مشاهده می شود را کنار بگذارند تا بتوانند، همه هم و غم خود را به کار بگیرند بلکه از این طریق با بهره گیری از پتانسیل های موجود، مانع ها را از پیش رو بردارند. چون تداوم حالت پرتنش فعلی نا امیدی و یاس عمومی را موجب میشود که
گفتارنامه: اما لازمه انتخابات جامعه ای شاداب و امیدوار است.
به همین دلیل، مهمترین هدف تصمیم گیران باید برگشتن امید و رضایت مندی به جامعه و البته افزایش نشاط سیاسی باشد. نشاطی که کمرنگ شده است. آن طور که شرایط جامعه و البته نظرسنجی ها نشان میدهد، انگیزه مشارکت در مردم و همچنین توجهی که به قاعده باید هر جامعه ای نسبت به تحولات پیرامونش داشته باشد، نسبت به سال ۹۶ که آخرین انتخابات در ایران برگزارشد، متاسفانه افت کرده است. پس تاکید نمی تواند چیزی غیر از بازسازی نشاط سیاسی باشد، تا بتوانیم شرایطی مساعد و سازنده داشته باشیم
گفتارنامه: الزام های رسیدن به این مهم توجه به چه نکاتی است و این که فقط دولت باید در این راستا تلاش کند یا ارگان های دیگر هم وظیفه دارند؟
برای تحقق این هدف مهم، لازم است شرایطی به وجود آید تا مردم به این باور برسند که رای شان اثرگذار است. مثلاً نمایندگان مجلس یا شورا یا دولتی که انتخاب کرده اند، جهت تحقق خواسته ها و مطالبات شان تلاش لازم را انجام میدهند. اگر احساس کنند، کارشکنی و مانع سازی ها باعث می شوند تا مطالبات درست شان با بی توجهی مواجه شود، طبیعی است که هیچ انگیزه ای برای رای دادن و هر گونه فعالیت گروهی دیگری نخواهند داشت که باید تاکید کرد، جامعه سرخورده و مسوولیت ناپذیر، پدیده ای هزینه ساز خواهد بود که قطعا خسارت های غیر قبل جبرانی را میتواند به منافع ملی تحمیل کند. مشکل بزرگ کشور ما همچنان وجود گروهایی است که به طور کاملا آشکاری رای مردم را بر نمی تابند و اصلا طرز فکرشان به گونه ای است که هیچ اعتقادی به رای مردم و مشارکت عمومی ندارند. به خصوص اگر رای مردم به سمتی گرایش داشته باشد که با منویات و سلایق خودشان در تضاد باشد. آن ها به هر قیمتی سعی میکنند٬ مردم و نهادهای برآمده از رای مردم نتوانند کار خودشان را به خوبی انجام بدهند. متاسفانه این جریان در قدرت هم حضور دارند و اینطور نیست که فقط بخشی از جریان اجتماعی باشند.
گفتارنامه: منظورتان این است که مقابله با انها دشوار است؟
دقیقاً. فضای سیاسی ایران سالیان سال است که حداقل دو جریان را فعال میبیند. این دو جریان درون حاکمیت برای حل مشکلات نگاه هایی کاملآ متفاوت نسبت به هم دارند و عمل میکنند. به همین دلیل، در بسیاری از موارد در تعارض با یکدیگر عمل میکنند. این حالت موجب شده تا دستگاه های موازی به وجود بیایند و با اینکه شأن قانونی هم ندارند، دقیقاً نقطه مقابل نهادهای رسمی که زیر نظر قانون فعالیت میکنند، عمل کنند. چه در سیاست و چه در فرهنگ و مقوله های دیگر.
جالب این است، نه جریان هایی که رای مردم را بر می تابند و نه دستگاه های موازی هیچکدام قرار نیست درباره عملکردشان به قانون پاسخی بدهند.
گفتارنامه: که این حالت، مشکلاتی جدی برای کشور ایجاد میکند.
قطعاً همین طور است. در واقع بسیاری از مشکلات محصول همین رقابت هایی است که در فضای مدیریتی و سیاسی کشور خودنمایی می کند. طبعاً اینگونه رفتارها باعث میشود، خیلی از کارها پیش نرود و کارهایی هم که انجام میشوند، چه به دلیل موازی کاری وچه به دلیل مخالف خوانی ها، در نتیجه شان اختلال ایجاد شود که چنین حالتی مانع از هم افزایی خواهد شد. بنابراین، این نکته کلیدی و اساسی در کشور باید حل شود تا بلکه از ضربه خوردن های پی در پی جلوگیری شود و از این طریق، اعتماد عمومی به وجود می آید که در نتیجه٬ شاهد افزایش نشاط سیاسی_اجتماعی خواهیم بود.
گفتارنامه: عوام نسبت به برخی از دلایل ناکارآمدی ها بی اطلاع یا کم اطلاع هستند. دولت به عنوان نهاد اجرایی چطور می تواند، افکار عمومی را به آگاهی لازم برساند تا آن ها قضاوت صحیحی از شرایط داشته باشند؟
البته مسئولانی که منتخبین مردم هستند، باید ملاحظاتی را رعایت کنند و نباید به گونه ای عمل کنند که به اختلافات دامن زده شود. با این وجود، بالاخره باید مردم را نسبت به مشکلات به وجود آمده توجیه کنند. از سویی با جریان های که رای مردم را بر نمی تابند یا رویکردی متفاوت نسبت به جامعه دارند هم به هر حال تعاملی حتی حداقلی را برقرار کنند تا شاید متقاعد شوند، مسیری که طی میکنند، نه به نفع جامعه، نه به نفع کشور و نه به نفع نظام است. متاسفانه دولت در این زمینه اهمال کار است و تیم رسانه ای قوی ای ندارد و ارتباطی آگاهی بخش با جامعه برقرار نکرده است. با وجود تذکرات مکرر، متاسفانه این معضل برطرف نشده است. همچنین باید با مردم به گونهای صحبت شود که آن ها متوجه این بشوند که در واکنش به کاستی ها، به گونه ای رفتار نکنند که مطلوب تندروها باشد. چون افراطیونی که مسبب اصلی مشکلات هستند، با فرافکنی های متوالی و مشوش کردن ذهن جامعه، دنبال این هستند تا همه مشکلات را متوجه دولتی بکنند که برآمده از رای عمومی است.
گفتارنامه: شما مکرراً از خطر تندروها صحبت میکنید. کدام نهاد یا ارگان باید جلوی آنها را بگیرد؟
ببینید! نکته اساسی این است، متاسفانه تندروها به لایه های درونی قدرت نفوذ کرده اند و به همین خاطر، رویارویی با آنها دشوار شده است. در شبکههای قدرت رد پای افکار معارض با رای ملت را به طور ملموسی میتوان مشاهده کرد. در حالیکه امام « ره» مردم و رای مردم را اصلی ترین اصول قلمداد میکردند. رودر رویی با افراطیون نیازمند اهتمامی ملی در سطح حاکمیت است که البته لازم است، بر سر همین مسأله، یک اجماعی منسجم بین مقامات به وجود بیاید که باید گفت، گفتگو راه مناسبی برای رسیدن به این اجماع است.
گفتارنامه: این که مردم بدانند تندروها در ساختار قدرت فعالیت میکنند، نگرانی غیر قابل وصفی به وجود نمیآورد؟
به هر حال این یک واقعیت است. در اثر تلاش تندروها و البته غفلت ها، شاهد این هستیم که گروهی از درون قدرت آشکارا با رای مردم و در نتیجه، منافع عمومی مخالفت می کنند.
بیشتر بخوانید: